![](/media/lib/479/n-jezyki-cff619530e482ec17e48ce2b18f488c9.jpg)
Znamy wspólnego przodka i drogę rozprzestrzeniania się języków transeurazjatyckich
16 listopada 2021, 11:08Języki transeurazjatyckie to termin wprowadzony na oznaczenie sąsiadujących języków tradycyjnie klasyfikowanych jako ałtajskie. Do transeurazjatyckich mają należeć tureckie, mongolskie, tungusko-mandżurskie oraz japoński i koreański. Pojęcie języków transeurazjatyckich budzi spory wśród specjalistów. Wiele podobieństw pomiędzy tymi językami wynika z kontaktów między nimi. Powstaje jednak pytanie, czy przynajmniej część z podobieństw to nie wynik posiadania wspólnego przodka. A jeśli tak, to gdzie i kiedy języki te zaczęły się od siebie oddzielać.
![](/media/lib/479/n-neuromania-2021-df03d3dba1749ed4b47e8d183429ad72.jpg)
Studenci z Torunia zapraszają na Neuromanię. Konferencja ma już wymiar międzynarodowy
15 listopada 2021, 07:49Już w najbliższa sobotę, 20 listopada, startuje 2. międzynarodowa edycja konferencji Neuromania. Zdalnie zgromadzonych uczestników zabierze ona w świat lingwistyki poznawczej. A w trakcie jej przekonamy się, że język to bezcenny zasób, bez którego nasze poznanie i kultura nie byłyby takie same. Zagłębimy się w szczegóły relacji pomiędzy językiem a poznaniem, dowiemy się więcej o poznaniu społecznym oraz o komunikacji jako manifestacji poznania.
![](/media/lib/478/n-lampa-7d8d8d6f5f8ccf0d1c4ba9d9a77f45de.jpg)
Wyjątkowy prezent „urodzinowy” dla muzeum: bliźniacza wersja lampy pracującej na Marsie w łaziku Perseverance
10 listopada 2021, 12:22Ósmego listopada Muzeum Politechniki Opolskiej i Lamp Rentgenowskich obchodziło jubileusz 10-lecia. Z okazji swojego święta dostało wyjątkowy prezent: bliźniaczą wersję lampy pracującej na Marsie w łaziku Perseverance. To jest nasz najcenniejszy eksponat i w dodatku niepowtarzalny, to nie są lampy komercyjnie produkowane, tylko jednostkowo, do określonych celów – podkreśla kierownik dr inż. Grzegorz Jezierski.
![](/media/lib/478/n-biblia-5e20a1fd3dcd81397f15632688aa6cd7.jpg)
Detektorystka odkryła miniaturową złotą Biblię sprzed 600 lat
8 listopada 2021, 12:52Podczas przeszukiwania pola uprawnego w Anglii Północnej detektorystka Buffy Winship Bailey odkryła ok. 600-letnią złotą Biblię. Miniatura ma długość zaledwie 1,5 cm. Waży ok. 5 g i jest wykonana z 22- albo 24-karatowego złota. Widnieją na niej wizerunki świętych Leonarda i Małgorzaty Antiocheńskiej, patronów ciąży i porodu.
![](/media/lib/478/n-erdene-1f3256b7d67b3dbce47fb7f6f0b5adba.jpg)
Obóz Czyngis-chana, późniejsza stolica imperium, doczekał się szczegółowej mapy
5 listopada 2021, 12:32W XIII wieku stolicą nowo powstałego imperium mongolskiego zostało Karakorum, miasto, którego początek bierze się z obozu wojskowego założonego po 1220 roku przez Czyngis-chana. W roku 1237, siedem lat po śmierci Czyngis-chana wielki chan Ugedej ogłosił Karakorum stolicą imperium
![](/media/lib/478/n-sakkara-125664f858cc017dc8b80697f41ebef7.jpg)
Sakkara: archeolodzy odnaleźli grobowiec skarbnika Ramzesa II
5 listopada 2021, 12:07W nekropolii w Sakkarze natrafiono na grobowiec skarbnika z okresu panowania Ramzesa II. Archeolodzy z Uniwersytetu w Kairze odsłonili wejście, na którym widnieją wyryte w kamieniu sceny przedstawiające właściciela - Ptahemwię, a także ściany z malowidłami. Uwieczniono na nich procesję z darami oraz scenę zabicia cielęcia.
![](/media/lib/478/n-gothaportret1kw-fbd68c46e7935d259547749f03e2d91d.jpg)
Ukradziony w NRD obraz może być dziełem Rembrandta
4 listopada 2021, 16:53Gdyby NRD-owskie muzeum wiedziało, jaki skarb posiada, być może lepiej by go pilnowało. Odzyskany w ubiegłym roku obraz, który skradziono podczas największego w historii NRD rabunku dzieł sztuki, został prawdopodobnie namalowany przez Rembrandta, twierdzą specjaliści z zamku Friedenstein w Gotha. Sensacyjne odkrycie to jednocześnie zła wiadomość dla Harvard Art Museum, w którego kolekcji znajduje się bardzo podobne dzieło
![](/media/lib/477/n-skan-97ea628123bff0b5fb57474d603da205.jpg)
Nowy znacznik do obrazowania komórek nowotworowych
3 listopada 2021, 19:10Międzynarodowy zespół naukowców, w którym biorą udział uczeni z Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku, zaproponował wykorzystanie nowego związku chemicznego do obrazowania nowotworów prostaty i piersi. [99mTc]Tc-DB15 składa się ze stosowanego w diagnostyce radioaktywnego izomeru technetu Tc-99m, związanego z antagonistą (czyli substancją blokującą receptor) receptora GRPR występującego w komórkach niektórych rodzajów nowotworów.
![](/media/lib/477/n-ptasia-smierc-a43fb161b0babff8e3db04b9610eff4b.jpg)
Ptasia żałoba - istnieje czy nie?
29 października 2021, 17:18Wśród przyrodników badania tanatologiczne (tanatologia to nauka o śmierci) nie są zbyt popularne. Jak podkreśla prof. Piotr Tryjanowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, przez długi czas znajdowały się [one] gdzieś pomiędzy nadmierną wyobraźnią badaczy a zestawem mitów. Odnosząc się do tego, czy ptaki przeżywają żałobę, uczony stwierdził, że naukowcy od lat się o to spierają.
![](/media/lib/477/n-skrzynka-c8e75c076a4983ed611fa6b52b5aaf7c.jpg)
Scytyjskie zabytki mają trafić na Ukrainę, nie na Krym, orzekł holenderski sąd
29 października 2021, 16:31Holenderski sąd orzekł, że scytyjskie artefakty wystawiane w amsterdamskim Allard Pierson Museum powinny trafić na Ukrainę. Zabytki były wypożyczone do holenderskiego muzeum, gdy w 2014 roku Krym został zajęty przez Rosję. Decyzja sądu oznacza, że zabytki nie wrócą do czterech muzeów, z których zostały wypożyczone, a które obecnie są kontrolowane przez Rosjan.